قیم کیست
قیمومیت و تعین قیم یکی از امور حسبی و موضوعاتی است که دادگاه ها مکلف هستند نسبت به آنها تصمیم گیری قضایی نمایند و لازم نیست اشخاص نسبت به موضوعات حسبی طرح دعوی نمایند.
در امور حسبی دادرس رسیدگی کننده هر نوع اقدامی که برای کشف حقیقت لازم است را انجام می دهد و اشخاص ذی نفع میتوانند نماینده یا وکیل معرفی نمایند و از اوراق و محتویات پرونده رونوشت یا کپی دریافت نمایند.
در برخی موارد که قانون مشخص می نماید رسیدگی به امور حسبی بر عهده دادستان قرار می گیرد و نهایتا نسبت به مسائل حسبی تصمیم گیری صورت می گیرد. و کسانی که تصمیم دادگاه در امور حسبی را مضر بدانند میتوانند نسبت به تصمیم دادگاه تجدید نظر یا فرجام خواهی دهند.
یکی از امور حسبی مبحث قیمومیت یا قیم می باشد که دادگاه صلاحیتدار شهرستان محل اقامت یا محل سکونت محجور و در مواردی که محجور در خارج از ایران است دادگاه تهران نسبت به موضوع قیم و قیمومیت رسیدگی و تصمیم گیری می گردد.
اشخاص نیازمند به داشتن قیم
برای دختران و پسران زیر 18 سال.
اشخاص مجنون یا اصطلاحا دیوانه.
اشخاص غیر رشید یا اشخاصی که مطابق ماده 1208 قانون مدنی، تصرفات و اقداماتشان در امور مالی، عقلانی نیست.
اشخاص مجنون و غیر رشید که از زمان کودکی و قبل از رسیدن به سن بلوغ، مجنون و غیر رشید بوده اند و در حال حاضر نیز دارای ولی یا پدر یا پدر بزرگ یا ولی خاص نیستند.
برای اشخاصی که پس از رسیدن به سن بلوغ، محجور یا مجنون شوند دادگاه تعیین قیم می نماید هر چند دارای پدر یا پدربزرگ باشند. و پدر و مادر و اشخاصی که با شخص نیازمند به قیم زندگی می کنند موظف هستند از دادستان درخواست تعیین قیم نمایند.
قیم نماینده ای است که توسط قانون مشخص می گردد و شخصی است که به عنوان نماینده در نگهداری از شخص محجور و اموال وی مشخص می شود.
محجور و محجوریت در راستای پیشگیری از ضرر و محدود کردن اعمال و تصمیمات حقوقی و مالی شخصی است که قانونا تصرفات و اقداماتش عقلانی نیست.
در صورتی که مقامات قضائی مثل دادیاری یا داگاه بر اساس تحقیقات، نظرات پزشکی قانونی تشخیص دهد که شخص، محجور می باشد برای او حکم حجر صادر میگردد. در این حکم دلایلی که به موجب آن شخص محجور تلقی میگردد مشخص می شود و نهایتا دادگاه برای این شخص قیم تعین و دادستان حکم حجر او را اعلام می نماید. و در صورتی که معاملات او به نسبت زیاد باشد محجوریت وی منتشر می گردد.